کولیس‌ها ابزارهای اندازه‌گیری دقیقی هستند که در صنایع مختلف، مهندسی و علوم برای اندازه‌گیری ابعاد داخلی، خارجی، عمق و گام استفاده می‌شوند. این ابزارها با دقت بالا و کاربردهای متنوع، از اجزای اساسی در کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها محسوب می‌شوند. در ادامه با نکاتی که برای خرید کولیس ضرورری هستند را با هم مشاهده می کنیم.
Contents
تاریخچه کولیس
استفاده از کولیس‌ها به دوران باستان بازمی‌گردد. در آن زمان، ابزارهای ساده‌ای برای اندازه‌گیری ابعاد مختلف استفاده می‌شد. با پیشرفت فناوری و نیاز به دقت بیشتر در اندازه‌گیری‌ها، کولیس‌ها تکامل یافتند و به شکل‌های مدرن امروزی درآمدند.
اجزای کولیس
یک کولیس معمولاً از اجزای زیر تشکیل شده است:
فک‌های اندازه‌گیری: برای گرفتن و اندازه‌گیری قطعه استفاده می‌شوند.
خط‌کش اصلی: قسمت ثابت کولیس که مقیاس اصلی روی آن قرار دارد.
ورنیه یا صفحه مدرج: برای خواندن دقیق‌تر مقادیر اندازه‌گیری شده استفاده می‌شود.
پیچ قفل‌کننده: برای ثابت نگه‌داشتن فک‌ها پس از اندازه‌گیری.
عمق‌سنج: برای اندازه‌گیری عمق حفره‌ها و شیارها.
خرید کولیس
برای خرید کولیس در اینجا کلیک کنید تا به صفحه اختصاصی انوع کولیس بروید. توجه داشته باشید چنانچه کولیس مورد نظر خود را در صفحه نیافتید میتوانید با ما تماس بگیرید.
انواع کولیس
کولیس‌ها بر اساس نوع نمایش و دقت به چند دسته تقسیم می‌شوند:
۱. کولیس ورنیه
این نوع کولیس دارای یک خط‌کش اصلی و یک ورنیه است که به صورت مکانیکی مقادیر را نشان می‌دهد. دقت این کولیس‌ها معمولاً تا ۰.۰۲ میلی‌متر است.
۲. کولیس عقربه‌ای
در این نوع، به جای ورنیه، یک صفحه مدرج با عقربه وجود دارد که خواندن مقادیر را آسان‌تر می‌کند. دقت این کولیس‌ها نیز مشابه کولیس‌های ورنیه است.
۳. کولیس دیجیتال
این کولیس‌ها دارای صفحه نمایش دیجیتال هستند که مقادیر اندازه‌گیری شده را به صورت الکترونیکی نمایش می‌دهند. دقت آنها معمولاً تا ۰.۰۱ میلی‌متر است و کار با آنها بسیار ساده است.
۴. کولیس عمق‌سنج
این نوع کولیس برای اندازه‌گیری عمق حفره‌ها و شیارها طراحی شده است و می‌تواند به صورت ورنیه، عقربه‌ای یا دیجیتال باشد.
۵-کولیس پایه‌دار
یکی از ابزارهای اندازه‌گیری دقیق است که برای اندازه‌گیری طول، عرض، قطر خارجی و داخلی قطعات به‌ویژه در محیط‌های صنعتی و آزمایشگاهی استفاده می‌شود. این ابزار با داشتن پایه‌ای محکم، امکان اندازه‌گیری پایدارتر و دقیق‌تر را فراهم می‌کند.
ویژگی‌ها و کاربردهای کولیس پایه‌دار:
۱. پایه ثابت و مقاوم:
پایه‌ی کولیس باعث می‌شود ابزار به‌صورت پایدار روی سطح کار قرار گیرد و لرزش‌ها کاهش یابد.
برای اندازه‌گیری دقیق‌تر در قطعات بزرگ یا سنگین کاربرد دارد.
۲. قابلیت اندازه‌گیری‌های مختلف:
قطر خارجی (مثلاً ضخامت لوله‌ها).
قطر داخلی (مانند قطر داخلی سوراخ‌ها).
عمق (برای شیارها یا حفره‌ها).
ارتفاع (برای قطعاتی که ارتفاع آنها اهمیت دارد).
۳. دقت بالا:
دقت معمول کولیس‌های پایه‌دار می‌تواند از ۰.۰۱ میلی‌متر باشد، که بسته به مدل، این دقت تغییر می‌کند.
۴. جنس و طراحی:
معمولاً از فولاد ضدزنگ ساخته می‌شود که مقاوم در برابر خوردگی است.
صفحه مدرج آن می‌تواند دیجیتال، عقربه‌ای یا ورنیه‌ای باشد.
انواع کولیس پایه‌دار:
۱. کولیس پایه‌دار دیجیتال:
دارای نمایشگر دیجیتال برای خواندن آسان و سریع اندازه‌ها.
۲. کولیس پایه‌دار عقربه‌ای:
با صفحه مدرج عقربه‌ای که دقت بالایی دارد.
۳. کولیس پایه‌دار ورنیه‌ای:
مدل سنتی که برای اندازه‌گیری‌های بسیار دقیق استفاده می‌شود.
موارد استفاده:
صنایع ماشین‌کاری.
ابزارسازی.
ساخت و تولید قطعات دقیق.
آزمایشگاه‌های فنی و مهندسی.
نکات مهم هنگام خرید:
دقت و رنج اندازه‌گیری: بسته به نیاز خود، دقت کولیس (مثلاً ۰.۰۱ میلی‌متر) و حداکثر طول قابل اندازه‌گیری را بررسی کنید.
نوع نمایشگر: انتخاب بین دیجیتال، عقربه‌ای یا ورنیه‌ای.
جنس و کیفیت ساخت: برای اطمینان از دوام و کارایی طولانی‌مدت.
اگر به دنبال خرید کولیس از برندهای معتبر هستید، شرکت‌هایی مانند Mitutoyo، Insize و Asimeto کولیس‌های پایه‌دار باکیفیت تولید می‌کنند.
۶- کولیس چرخ دنده
کولیس چرخ دنده یک ابزار اندازه‌گیری دقیق است که برای اندازه‌گیری ابعاد مختلف چرخ‌دنده‌ها استفاده می‌شود. این ابزار معمولاً برای اندازه‌گیری ضخامت دندان‌های چرخ‌دنده (Gear Tooth Thickness)، فاصله بین دندان‌ها (Gear Tooth Space) و سایر پارامترهای مرتبط با چرخ‌دنده‌ها به کار می‌رود.
کولیس چرخ دنده معمولاً دارای دو فک اندازه‌گیری است که به شکل خاصی طراحی شده‌اند تا بتوانند به راحتی بین دندان‌های چرخ‌دنده قرار گیرند و اندازه‌گیری دقیقی انجام دهند. این ابزار در صنایعی که با چرخ‌دنده‌ها سروکار دارند، مانند خودروسازی، هواپیماسازی و ماشین‌سازی، بسیار کاربردی است.
انواع مختلفی از کولیس‌های چرخ دنده وجود دارد که برخی از آنها به صورت دیجیتالی هستند و دقت اندازه‌گیری بالاتری ارائه می‌دهند. استفاده از این ابزار نیاز به مهارت و دقت دارد تا اندازه‌گیری‌ها به درستی انجام شوند.
انواع استفاده از کولیس
۱. اندازه‌گیری خارجی: فک‌های بزرگ را باز کرده و آنها را در اطراف قطعه قرار دهید. سپس فک‌ها را به آرامی ببندید تا با سطح قطعه تماس پیدا کنند و مقدار را بخوانید.
۲. اندازه‌گیری داخلی: فک‌های کوچک بالای کولیس را در داخل حفره یا سوراخ قرار داده و آنها را باز کنید تا با دیواره‌های داخلی تماس پیدا کنند. سپس مقدار را بخوانید.
۳. اندازه‌گیری عمق: میله عمق‌سنج را در سوراخ یا حفره قرار داده و بدنه کولیس را تا زمانی که میله به انتهای حفره برسد، پایین بیاورید. سپس مقدار عمق را بخوانید.
نحوه خواندن کولیس
خواندن مقادیر در کولیس‌ها بسته به نوع آن متفاوت است:
خواندن کولیس ورنیه
۱. خواندن مقیاس اصلی: عدد روی خط‌کش اصلی که نزدیک به صفر ورنیه است را یادداشت کنید.
۲. خواندن ورنیه: به دنبال خطی باشید که روی ورنیه با یکی از خطوط مقیاس اصلی تراز شده است. عدد مربوط به این خط را یادداشت کنید.
۳. محاسبه مقدار نهایی: عدد ورنیه را در دقت کولیس (معمولاً ۰.۰۲ میلی‌متر) ضرب کرده و به عدد مقیاس اصلی اضافه کنید.
خواندن کولیس عقربه‌ای
در کولیس ساعتی، کافی است عددی که عقربه روی صفحه مدرج نشان می‌دهد را به عدد مقیاس اصلی اضافه کنید.
خواندن کولیس دیجیتال
مقدار اندازه‌گیری شده به صورت مستقیم روی صفحه نمایش داده می‌شود و نیازی به محاسبه اضافی نیست.
نکات مهم در استفاده از کولیس
کالیبراسیون: اطمینان حاصل کنید که کولیس قبل از استفاده کالیبره شده باشد.
تمیزی: فک‌ها و سطوح اندازه‌گیری باید تمیز باشند تا دقت اندازه‌گیری حفظ شود.
فشار مناسب: از اعمال فشار زیاد هنگام اندازه‌گیری خودداری کنید تا از تغییر شکل قطعه جلوگیری شود.
نگهداری: پس از استفاده، کولیس را در جای خشک و تمیز نگهداری کنید و از ضربه خوردن آن جلوگیری کنید.
کاربردهای کولیس
کولیس‌ها در صنایع مختلفی مانند مهندسی مکانیک، فلزکاری، نجاری، پزشکی و علوم آزمایشگاهی برای اندازه‌گیری دقیق ابعاد قطعات و نمونه‌ها استفاده می‌شوند.
سخن پایانی
کولیس ابزاری حیاتی برای اندازه‌گیری دقیق در بسیاری از صنایع و علوم است. با درک انواع مختلف کولیس و نحوه خواندن آنها، میتوانید اندازه‌گیری‌های دقیق و قابل اعتمادی انجام دهید.
برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید کولیس می توانید با همکاران ما در پترو ابزار تماس بگیرید.
